Türkler’in İlk 1 Mayıs Şiiri

Şiirin Adı: 1 Mayıs

Yazar: Yaşar Nezihe Bükülmez

“1 Mayıs” Şiiri

Ey işçi…
Bugün hür yaşamak hakkı seninken
Patronlar o hakkı senin almışlar elinden.
Sa’yınla edersin de “Tufeyli”leri zengin
Kalbinde niçin yok ona karşı yine bir kin?
Rahat yaşıyor, işçi onun emrine münkâd;
Lakin seni fakr etmede günden güne berbâd.
Zenginlere pay verme, yazıktır emeğinden.
Azm et de esaret bağı kopsun bileğinden.
Sen boynunu kaldır ki onun boynu bükülsün.
Bir parça da evlatlarının çehresi gülsün.
Ey işçi…
Mayıs birde bu birleşme gününde
Bişüphe bugün kalmadı bir mani önünde…
Baştanbaşa işte koca dünya hareketsiz;
Yıllarca bu birlikte devam eyleyiniz siz.
Patron da fakir işçilerin kadrini bilsin
Ta’zim ile, hürmetle sana başlar eğilsin.
Dün sen çalışırken bu cihan böyle değildi.
Bak fabrikalar uykuya dalmış gibi şimdi.
Herkes yaya kaldı, ne tren var, ne tramvay
Sen bunları hep kendin için şan-ü şeref say…
Birgün bırakınca işi halk şaşkına döndü.
Ses kalmadı, her velvele bir mum gibi söndü.
Sayende saadetlere mazhar beşeriyet;
Sen olmasan etmezdi teali medeniyet.
Boynundan esaret bağını parçala, kes, at!
Kuvvetedir hak, hakkını haksızlara anlat.

Şairin Hayatı

Yaşar Nezihe Hanım 1882 yılında Osmanlı Devleti’nin başkenti İstanbul’da dünyaya gözlerini açtı. Ailenin üçüncü ve hayatta kalan tek çocuğu olan Yaşar Nezihe Hanım annesini altı yaşında kaybetti. 

Annesinin vefatından sonra babası ve teyzesi himayesinde yaşamaya devam etti. Teyzesinden ve babasından habersiz okula kaydını yaptırdı. Bu fevri hareketi sonrasında babası onu evden kovdu.

Babası ile yaşadığı bu özgürlük savaşı onu sosyalizme yakınlaştırdı. İleriki hayatında şiirlerinde ekmek mücadelesi gibi toplumun sorunlarını ele aldı.

Babasını 1912 yılında kaybetti.

İlk şiirlerini Malumat ve Terakki ve Nazikter dergilerinden yazan Yaşar Nezihe Hanım Aydınlık, Kadınlar Dergisi, Sabah, Menekşe gibi birçok dergide şiirler yazdı.

En önemli ve Türk toplumu adına yazılmış ilk 1 Mayıs şiiri olan “1 Mayıs” adlı şiirini Aydınlık Dergisine yazdı.

Amele Cemiyeti’ne üye oldu ve bu cemiyet ile beraber işçi grevlerine katıldı. Grevlere katıldığı için tutuklandı ve gözaltına alınan ilk kadın şair oldu.

Üç kere evlendi ve toplamda üç çocuğu oldu. Hayatta sadece bir çocuğu kaldı. Soyadı kanununun çıkması ile Bükülmez soyadını aldı. 

Yıllarca işçilerin daha güzel bir dünyada yaşamaları için savaştı. 

Türk toplumunda işçilerin ilk kahramanlarından olan Yaşar Nezihe Bükülmez Hanım 5 Kasım 1971 yılında hayata gözlerini yumdu.