Türkiye’de Siyasilere Yapılan Saldırılar

Türkiye Cumhuriyeti’nin 9. Cumhurbaşkanı ve 12. Başbakanı Süleyman Demirel’in 13 Mayıs 1975 yılında saldırıya uğramasının yıldönümünde; ülkemizde yaşanan siyasi suikastlar:

Mustafa Kemal Atatürk

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Ebedi Şef Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e 14 Haziran 1926 yılında bir suikast planı yapıldı.

İzmir Valisi Kazım Bey’e verilen bilgiler neticesinde 14 Haziran günü suikast yapılacağı öğrenildi ve Mustafa Kemal Paşa’ya telgraf çekilerek İzmir’e gelmemesi yönünde uyardı.

Suikastı planlayanlar tutuklandı ve İstiklal Mahkemeleri’nde yargılandılar. Yargılanan 57 kişiden dördü idam cezasına çarptırıldılar.

İsmet İnönü

Türkiye Cumhuriyeti’nin 2. Cumhurbaşkanı ve ilk Basbakanı, Milli Şef İsmet İnönü’ye 1 Mayıs ve 4 Mayıs 1959 tarihlerinde iki saldırı gerçekleştirildi.

Seçimlerden önce illeri gezmeye başlayan İsmet İnönü, Uşak ve İzmir gezi planında Ankara’dan hareket etmeye hazırlanıyordu. Onu uğurlamaya gelen halka polis engel oldu ve Eskişehir durağına gelindiğinde Paşa halka hitap etmek istedi. Lakin iş makinelerinin kornaları ile engel olundu.

Uşak’a gelen Paşa’nın halka hitap etmesi yine engellendi. Paşa araba ile Demokrat Parti İl Binası’nın önünden geçerken Demokrat Parti İlçe Başkanı Eşref Öğün, Paşa’nın üstü açık arabasına çay bardağı fırlattı. Çay bardağı Gazeteci Hamdi Avcıoğlu’na denk geldi.

Atatürk’ün kaldığı eve gezi düzenlemek isteyen Paşa Uşak Valisi emri ile Uşak Emniyet Müdürü ve Jandarma Komutanı aracılığı ile engellenmek istendi. Emniyet Müdürü ileride açılan davada Vali’nin gerekirse Paşa’yı öldürün emri verdiğini açıkladı. Vali ise 27 Mayıs Darbesi sonrası tutuklandığında bana emri İçişleri Bakanı Namık Gedik verdi dedi.

Yine ileri ki yıllarda Uşak Cumhuriyet Savcısı Paşa’nın, Vali’nin emri ile şoförü tarafından öldürülme planı yapıldığını açıkladı.

30 Nisan 1959’un gecesi Paşa’nın kaldığı ev yandı ve hemen söndürüldü.

1 Mayıs 1959’un sabahında tren istasyonuna giden Paşa’nın yolu kesildi. Yolu kesenlere doğru yürüyen Paşa’nın yolunu açmak isteyen vekillere “Ben kendi yolumu açarım.” dedi ve kalabalığa doğru yürümeye devam etti. O sırada kafasına taş atıldı. Trene kendini zor attı ve vagonu taşlanmaya devam etti. CHP Uşak İlçe Başkanı bıçaklandı.

Bu olayın gazetelerde yazılması yasaklandı. Hürriyet Gazetesi ve İstanbul Gazetesi dışında hiçbir yayın bu haberden bahsetmedi.

Bu olaylardan sonra İçişleri Bakanı CHP’yi suçladı.

Uşak ve İzmir gezisi bittikten sonra Paşa 4 Mayıs 1959 tarihinde uçakla İstanbul’a gitti. Uçaktan indikten sonra arabayla devam eden Paşa’nın arabasının önü Topkapı’da kesildi. Ardından nereden geldikleri hala belli olmayan eli sopalı saldırganlar arabaya saldırdılar. Arabada soğukkanlı bir şekilde bekleyen Paşa’yı oradan geçen askeri birlikler kurtardı.

Süleyman Demirel

Türkiye Cumhuriyeti’nin 9. Cumhurbaşkanı ve 12. Başbakanı, Barajlar Kralı ve Bir Bilen lakapları ile bilinen Süleyman Demirel 13 Mayıs 1975 yılında yumruklu saldırıya uğradı.

Yeni Başbakan olan Demirel’e Başbakanlık Binası önünde sahte yüzbaşı kıyafeti ile Vural Önsel adlı saldırgan yumruk attı. Demirel’in burnu kırıldı. 

Saldırıdan sonra açıklama yapan Başbakan Demirel “Yara önemli değil, hadise çirkin.” dedi. Saldırgan 1.5 yıl hapse mahkum edildi.

Bülent Ecevit

Türkiye Cumhuriyeti’nin 16. Başbakanı Kıbrıs ve Kenya Fatihi lakapları ile bilinen Bülent Ecevit 1975 ve 1977 yıllarında saldırılara maruz kaldı.

1975 yılında partisinin mitingi için Bolu’ya giden Ecevit’in konvoyuna taşlı ve sopalı saldırı düzenlendi. Miting alanına zor güç gelen Ecevit kürsüye çıktı ve konuşma yaptı ama saldırılar durmadı. Çevredeki bina ve Camiilerin üzerinden silahlı saldırı bile yapılan Ecevit’i milletvekilleri Hükümet Konağı’nda korumaya aldılar. Saldırıda 2 kişi silahlı saldırı sonucu, 40 kişi bıçak, taş ve sopa saldırıları sonucu yaralandı.

Saldırıdan iki yıl sonra 1977 yılında İzmir’de seçim çalışmalarında seçim otobüsüne binerken Ecevit’e ateş açıldı. Ecevit’i sıyıran kurşun yanında bulunan Mehmet İsvan’a saplandı. Saldırıda kullanılan silah Türkiye’de nadir bulunan zehirli kurşun atabilen silahtı.

Turgut Özal

Türkiye Cumhuriyeti’nin 8. Cumhurbaşkanı ve 19. Başbakanı Turgut Özal 18 Haziran 1988 yılında silahlı saldırıya uğradı.

Anavatan Partisinin 2. Olağan Kongresi sırasında basın için ayrılan lobiden Özal’a 12 metre uzaklıktan, saldırgan Kartal Demirağ tarafından silahlı saldırı düzenlendi. Elinden vurulan Özal’ı korumaya çalışan korumalar rastgele ateş açtı ve 18 kişi yaralandı. Yaralananlar arasında Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı İmren Aykut’ta vardı.

Saldırıdan sonra Özal konuşmasına devam etti. Aynı gün Anavatan Partisi’nin tekrardan Genel Başkanı seçildi.

Saldırgan Demirağ önce idam cezasına çarptırıldı. Ardından cezası 20 yıl hapis cezasına indirildi.

Özal Cumhurbaşkanı olduktan sonra kendisini affetti.

Mesut Yılmaz

Türkiye Cumhuriyeti’nin 21. Başbakanı Mesut Yılmaz 23 Kasım 1996 yılında yumruklu saldırıya uğradı.

Anavatan Partisi Genel Başkanı olan Yılmaz Macaristan’ın başkenti Budapeşte gezisi sırasında yumruklandı. Saldırgan yakalanamadı.

Mehmet Fevzi Şıhanoğlu

Türkiye Cumhuriyeti Doğru Yol Partisi Milletvekili Mehmet Fevzi Şıhanoğlu 2001 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde içtüzük görüşmeleri sırasında çıkan kavgada yumruk yedi. 

Yediği yumruktan sonra kalp krizi geçiren Şıhanoğlu kaldırıldığı hastanede vefat etti.

Saldırıdan sorumlu olarak Milliyetçi Hareket Partisi Mersin Milletvekili Cahit Tekelioğlu üç yıl hapse mahkum edildi. 13 ay yattı.

Taner Yıldız

Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız 19 Nisan 2010 tarihinde yumruklu saldırıya uğradı.

Kayseri’de şehit cenazesine katılan Yıldız saldırgan Şahin Şimşek tarafından yumruk yedi ve burnu kırıldı.

Saldırgan 17 ay hapse mahkum edildi ama cezası ertelendi.

Bekir Bozdağ

Türkiye Cumhuriyeti eski Başbakan Yardımcısı ve Adalet Bakanı Bekir Bozdağ 16 Ağustos 2013 tarihinde yumruklu saldırıya uğradı.

Nevşehir’de Hacı Bektaş-i Veli Anma Töreni’ne katılan Bozdağ Hüseyin Satı tarafından yumruk yedi. 

Saldırgan serbest bırakıldı.

Kemal Kılıçdaroğlu

Türkiye Cumhuriyeti Ana Muhalefet Partisi Lideri Kemal Kılıçdaroğlu şimdiye kadar 5 kere saldırıya uğradı.

8 Nisan 2014 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde konuşma yapmaya giden Kılıçdaroğlu yumruklu saldırıya uğradı. Saldırgan 2.5 yıl hapse mahkum edildi.

8 Haziran 2016 tarihinde Fatih Camii’sinde Şehit cenazesine katılan Kılıçdaroğlu’na silahlı saldırı düzenlendi. Gözaltına alınan şüphelilerden biri şehidin dayısı çıktı. Şüphelilerin hepsi serbest bırakıldı.

25 Ağustos 2016 yılında Artvin’de Kılıçdaroğlu’nun konvoyuna saldırı düzenlendi. Saldırı sonucu Jandarma Er Fatih Çaybaşı şehit oldu. İki asker yaralandı. PKK terör örgütü saldırıyı üstlendi. İçişleri Bakanlığı saldırıyı düzenleyen teröristin 22 Mayıs 2018 yılında düzenlenen operasyonda öldürüldüğünü açıkladı.

5 Temmuz 2017 tarihinde Adalet Yürüyüşü yapan Kılıçdaroğlu’na suikast girişiminde bulunuldu. IŞİD terör örgütü saldırıyı üstlendi. IŞİD lideri tarafından Kemal Kılıçdaroğlu’nun ölüm emrinin verildiği açıklandı.

19 Nisan 2019 tarihinde Ankara’nın Çubuk ilçesinde şehit cenazesine katılan Kılıçdaroğlu öncelikle sözlü saldırıya sonradan yumruklu saldırıya uğradı. Korumaları tarafından korunamayan Kılıçdaroğlu bir eve sığındı. Lakin saldırganlar durmak bilmedi. Evi taşlayan kalabalık evi yakın diye bağırmaya başladılar. 

Bu saldırılar olurken Türkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanı ve Ankara İl Emniyet Müdürü oradaydı. Kalabalığı sözde sakinleştirmeye çalışan Milli Savunma Bakanı kalabalığa: “Değerli arkadaşlarım, şu ana kadar mesajlarınızı verdiniz, tepkinizi gösterdiniz. Şimdi sükunetle, Yener’in (Şehit) evine gidiyoruz, annesine ve babasına taziyelerimizi bildirmek üzere.” sözlerini söyledi.

Kılıçdaroğlu saatler sonra zırhlı araç ile oradan uzaklaştırıldı. Açıklama yapan Kılıçdaroğlu “Canımı vermeye hazırım, bir milim geri adım atmayacağım!” dedi.

Aynı gün Ankara Valiliği soruşturma başlatıldığını söyledi. 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yaptığı açıklamada olayın tüm boyutlarının soruşturulduğunu açıkladı.

Türkiye Cumhuriyeti’nin 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül saldırıyı kınadı.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu saldırının kabul edilemeyeceğini dile getirdi.

Türkiye Cumhuriyeti’nin 26. Başbakanı Ahmet Davutoğlu “Acılarımızı provokasyonlara alet etmek isteyenlere izin veremeyiz.” sözleri ile Kılıçdaroğlu’na destek verdi.

Saldırıyı kınadığını açıklayan Milliyetçi Hareket Partisi Lideri Devlet Bahçeli saldırı hakkında  açıklamasının sonunda: “Televizyonda yaşlı bir adam yumruk atıyor. O adama yumruk attıracak kadar ne yaptın sen Kemal Kılıçdaroğlu. Kılıçdaroğlu’nun bir tatile çıkması lazım!” sözlerini söyledi.

Saldırıyı kınayan İYİ Parti Lideri Meral Akşener Kılıçdaroğlu’na geçmiş olsun ziyaretinde bulundu.

İnfografikler